Ευρωπαϊκό Συμβούλιο

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Ίδρυση	1961 (ανεπίσημα) ; 1993 (επίσημα)
Τύπος	Συλλογική προεδρία της ΕΕ
Έδρα	Κτίριο Europa, Βρυξέλλες, Ευρωπαϊκή Ένωση
Πρόεδρος	Σαρλ Μισέλ
Μητρική οργάνωση	Ευρωπαϊκή Ένωση
Ιστότοπος	consilium.europa.eu/el/
	δεδομένα (π • σ • ε )

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (αγγλικά: European Council) είναι ένα από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποτελείται από τους Αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τον Πρόεδρο της Επιτροπής και καθορίζει τις πολιτικές κατευθύνσεις και προτεραιότητες της Ένωσης. Έχει αυξημένο ρόλο επί ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και άμυνας και στους τομείς όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται με ομοφωνία ή ανήκουν στη σφαίρα της εθνικής κυριαρχίας των κρατών μελών. Πρόκειται για το κατεξοχήν διακυβερνητικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτός ο θεσμός διαφέρει από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γνωστό και ως Συμβούλιο Υπουργών ή απλά Συμβούλιο. Επίσης δεν πρέπει να συγχέεται με το Συμβούλιο της Ευρώπης, το οποίο είναι διεθνής διακυβερνητικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1949 με έδρα το Στρασβούργο και δεν αποτελεί όργανο της ΕΕ.

Ιστορία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απέκτησε επίσημα το καθεστώς του θεσμικού οργάνου της ΕΕ μετά τη Συνθήκη της Λισσαβώνας το 2007, διακρινόμενο από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Συμβούλιο Υπουργών).

Στο παρελθόν, οι πρώτες σύνοδοι κορυφής των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων της ΕΕ πραγματοποιήθηκαν τον Φεβρουάριο και τον Ιούλιο του 1961 (στο Παρίσι και τη Βόννη αντίστοιχα). Ήταν άτυπες σύνοδοι κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ξεκίνησαν λόγω της δυσαρέσκειας του τότε Γάλλου Προέδρου Σαρλ ντε Γκωλ για την κυριαρχία των υπερεθνικών θεσμών (κυρίως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) στη διαδικασία ολοκλήρωσης, αλλά μετά ατόνησαν. Η πρώτη διάσκεψη κορυφής με μεγάλο αποτύπωμα που πραγματοποιήθηκε, μετά την αποχώρηση του Ντε Γκωλ, ήταν η Σύνοδος Κορυφής της Χάγης το 1969, η οποία κατέληξε σε συμφωνία για την ένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Κοινότητα και επέκτεινε τη συνεργασία και στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής (Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνεργασία), πέρα από την οικονομική^[1]^[2].

Η επίσημη καθιέρωση του Συμβουλίου συμφωνήθηκε στη σύνοδο κορυφής του Παρισιού το Δεκέμβριο του 1974, μεταξύ των αρχηγών κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, ύστερα από πρόταση του Προέδρου της Γαλλίας Βαλερί Ζισκάρ Ντ' Εσταίν. Η εναρκτήρια σύνοδος έγινε στο Δουβλίνο στις 10-11 Μαρτίου 1975 κατά τη διάρκεια της πρώτης ιρλανδικής προεδρίας του Συμβουλίου. Κατά προσέγγιση λάμβαναν χώρα τρεις ετήσιες σύνοδοι σε αντίθεση με τις σημερινές τέσσερις και πλέον συνόδους.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έγινε θεσμικό όργανο της Ένωσης το 2009, όταν τέθηκε σε ισχύ η Συνθήκη της Λισσαβώνας.

Σύνθεση

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποτελείται από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (και οι δύο χωρίς δικαίωμα ψήφου). Στις συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συμμετέχει και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας.

Οι συνεδριάσεις μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν και άλλους προσκεκλημένους, όπως ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όποτε απαιτείται. Ο Γενικός Γραμματέας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συμμετέχει και είναι υπεύθυνος για οργανωτικά θέματα, συμπεριλαμβανομένων των πρακτικών.

Πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκλέγεται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με ειδική πλειοψηφία για μια άπαξ ανανεούμενη θητεία δυόμισι ετών. Ο Πρόεδρος πρέπει να υποβάλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά από κάθε σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Η θέση δημιουργήθηκε με τη Συνθήκη της Λισσαβώνας και αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης για τον ακριβή ρόλο της. Πριν από τη Συνθήκη της Λισσαβώνας, η Προεδρία κατανέμετο σύμφωνα με την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μέλη

Κράτος - Μέλος		Μέλος από
Ευρωπαϊκή Ένωση	Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ (ALDE - Μεταρρυθμιστικό Κίνημα)	1 Δεκεμβρίου 2019
Ευρωπαϊκή Ένωση	Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (ΕΛΚ - Χριστιανοδημοκρατική Ένωση)	1 Δεκεμβρίου 2019
Δημοκρατία της Αυστρίας	Ομοσπονδιακός Καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ (ΕΛΚ - Αυστριακό Λαϊκό Κόμμα)	6 Δεκεμβρίου 2021
Βασίλειο του Βελγίου	Πρωθυπουργός Αλεξάντερ Ντε Κρο (ALDE - Μεταρρυθμιστικό Κίνημα)	1 Οκτωβρίου 2020
Δημοκρατία της Βουλγαρίας	Πρωθυπουργός Ντιμίταρ Γκλάβτσεφ (Ανεξάρτητος)	9 Απριλίου 2024
Γαλλική Δημοκρατία	Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν (Ανεξάρτητος - Αναγέννηση)	14 Μαΐου 2017
Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας	Ομοσπονδιακός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς (ΕΣΚ - Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας)	8 Δεκεμβρίου 2021
Βασίλειο της Δανίας	Πρωθυπουργός Μέττε Φρεντέρικσεν (ΕΣΚ - Σοσιαλδημοκράτες)	26 Ιουνίου 2019
Ελληνική Δημοκρατία	Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης (ΕΛΚ - Νέα Δημοκρατία)	26 Ιουνίου 2023
Δημοκρατία της Εσθονίας	Πρωθυπουργός Κρίστεν Μίχαλ (ALDE - Εσθονικό Μεταρρυθμιστικό Κόμμα)	23 Ιουλίου 2024
Δημοκρατία της Ιρλανδίας	Πρωθυπουργός Σάιμον Χάρις (ΕΛΚ - Φίνε Γκελ)	9 Απριλίου 2024
Βασίλειο της Ισπανίας	Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ (ΕΣΚ - Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα)	2 Ιουνίου 2018
Ιταλική Δημοκρατία	Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι (ECR - Αδέλφια της Ιταλίας)	25 Οκτωβρίου 2022
Βασίλειο των Κάτω Χωρών	Πρωθυπουργός Ντικ Σόουφ (Ανεξάρτητος)	2 Ιουλίου 2024
Δημοκρατία της Κροατίας	Πρωθυπουργός Αντρέι Πλένκοβιτς (ΕΛΚ - Κροατική Δημοκρατική Ένωση)	19 Οκτωβρίου 2016
Κυπριακή Δημοκρατία	Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης (Ανεξάρτητος)	28 Φεβρουαρίου 2023
Δημοκρατία της Λετονίας	Πρωθυπουργός Εβίκα Σιλίνια (ΕΛΚ - Ενότητα)	15 Σεπτεμβρίου 2023
Δημοκρατία της Λιθουανίας	Πρόεδρος Γκιτάνας Ναουσέντα (Ανεξάρτητος)	12 Ιουλίου 2019
Μέγα Δουκάτο του Λουξεμβούργου	Πρωθυπουργός Λουκ Φρίντεν (ΕΛΚ - Χριστιανικό Κοινωνικό Λαϊκό Κόμμα)	1 Νοεμβρίου 2023
Δημοκρατία της Μάλτας	Πρωθυπουργός Ρόμπερτ Αμπέλα (ΕΣΚ - Εργατικό Κόμμα)	13 Ιανουαρίου 2020
Ουγγαρία	Πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν (Patriots.eu - Fidesz)	29 Μαΐου 2010
Δημοκρατία της Πολωνίας	Πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ (ΕΛΚ - Πολιτική Πλατφόρμα)	13 Δεκεμβρίου 2023
Πορτογαλική Δημοκρατία	Πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρο (ΕΛΚ - Κοινωνικό Δημοκρατικό Κόμμα)	26 Νοεμβρίου 2015
Ρουμανία	Πρόεδρος Κλάους Γιοχάνις (ΕΛΚ - Εθνικό Φιλελεύθερο Κόμμα)	21 Δεκεμβρίου 2014
Δημοκρατία της Σλοβακίας	Πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο (Ανεξάρτητος-Κατεύθυνση – Σλοβακική Σοσιαλδημοκρατία)	15 Μαΐου 2023
Δημοκρατία της Σλοβενίας	Πρωθυπουργός Ρόμπερτ Γκόλομπ (Ανεξάρτητος-Κίνημα Ελευθερίας)	1 Ιουνίου 2022
Βασίλειο της Σουηδίας	Πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον (ΕΛΚ - Κόμμα Μετριοπαθών)	18 Οκτώβριος 2022
Τσεχική Δημοκρατία	Πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα (ECR - Πολιτικό Δημοκρατικό Κόμμα)	28 Νοεμβρίου 2021
Δημοκρατία της Φινλανδίας	Πρωθυπουργός Πέτερι Όρπο (ΕΛΚ - Κόμμα Εθνικού Συνασπισμού)	20 Ιουνίου 2023

Πολιτικά Κόμματα

Σχεδόν όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι μέλη ενός πολιτικού κόμματος σε εθνικό επίπεδο και τα περισσότερα από αυτά είναι μέλη πολιτικού κόμματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτά συχνά πραγματοποιούν προκαταρκτικές συναντήσεις των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τους, πριν από τις συνεδριάσεις τους. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο απαρτίζεται από τα κράτη της ΕΕ και όχι από τα πολιτικά κόμματα και οι αποφάσεις γίνονται γενικά σε αυτές τις γραμμές, αν και η ιδεολογική ευθυγράμμιση μπορεί να χρωματίσει τις πολιτικές συμφωνίες και την επιλογή των διορισμών (όπως ο πρόεδρός τους).

Ο κατωτέρω πίνακας περιγράφει τον αριθμό των ηγετών που συνδέονται με κάθε κόμμα:

Κόμμα	Αριθμός Μελών
Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα	11
Ανεξάρτητοι	7
Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα	4
Συμμαχία Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη	2
Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές	2
Patriots.eu	1
Σύνολο	27

Εικόνες

Μια παραδοσιακή ομαδική φωτογραφία στο βασιλικό παλάτι στις Βρυξέλλες, κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του Βελγίου το 1987
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, κατά την υπογραφή της Συνθήκης της Λισαβόνας το 2007

Λογότυπο

Το λογότυπο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που χρησιμοποιήθηκε έως τις 30 Ιουνίου 2014
Το λογότυπο που χρησιμοποιεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο από την 1 Ιουλίου 2014